وزرای سه رئیس جمهور گذشته کشور، از اصلاحات تا اعتدال، درباره کم و کیف پرسش مهر گفتند؛ پرسشی که سال گذشته ۵ میلیون پاسخ به آن داده شد.
پرسش مهر
سرویس فرهنگی خبرگزاری خانه ملت - از مهر 76 تا مهر 97 هرساله در نخستین روز بازگشایی مدارس، سؤالی در قالب پرسش مهر از سوی رئیس جمهور مطرح می‌شود که پاسخش را از دانش‌آموزان می‌خواهد. پرسش‌هایی برخاسته از موضوع روز جامعه، نیاز آن و با هدف برانگیختن مشارکت اجتماعی در محصلان.
امسال رئیس جمهور از دانش‌آموزان پرسید پارسال چه مهارتهایی آموختند و برای امسال چه انتظاراتی دارند؛ سال پیش به تحمل افکار دیگران اشاره کرده و پرسیده بود: احترام به افکار دیگران و اخلاق و ادب را چگونه تمرین کنیم؟
بازتاب کلیدواژه‌های محبوب رؤسای جمهور در پرسش مهر
نگاهی به محتوای پرسش‌های مهر رؤسای جمهور گذشته نشان می‌دهد آنها در اولین پرسشی که در نخستین سال ریاست جمهوری خود مطرح کردند، کلیدواژه‌هایی را که به آن شهره هستند، مطرح کردند.
نخستین پرسش مهر در سال 76 ناظر بر این بود که "اهمیت قانونمندی و احترام به قانون چیست؟" پرسشی در راستای دغدغه قانونمداری رئیس دولت اصلاحات. رئیس دولت مهرورزی در نخستین سال ریاست جمهوری خود پرسیده بود: "چرا عدالت زیباست و رابطه عدالت با پیشرفت کشور چیست؟"
رییس دولت اعتدال نیز پرسشی با محوریت شعار منتسب به خود طرح کرده و پرسیده بود: اگر پدر شما رییس‌جمهور باشد چه اقدامی را به او توصیه می‌کنید که بتواند اعتدال و میانه‌روی را در همه ابعاد زندگی اجتماعی جامعه ایران بگستراند؟
مظفر: ضرورت هدفمندتر کردن پرسش مهر
پرسش مهر چگونه کلید خورد؟ حسین مظفر وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات با اشاره به اینکه این حرکت از معاونت امور تربیتی وزراتخانه زیرنظرش کلید خورد، می‌گوید: ما قصد آشنایی بچه‌ها با مسائل روز و تربیت سیاسی و اجتماعی آنها را داشتیم.
مظفر با بیان اینکه در زمان ما (دوره اصلاحات) بالغ بر صدهزار پاسخ وصول می‌شد، درباره روند طرح این پرسش گفت: برای طرح سوال موضوعات و نکاتی را به رییس جمهور پیشنهاد می‌دادیم؛ غالبا مسائل روزی بود که برای بچه‌ها جاذبه بیشتری داشت و رییس جمهور خودش از میان آنها انتخاب می‌کرد.
در ابتدا فقط ایجاد شور و نشاط برای مشارکت در مسائل اجتماعی مد نظر بود ولی بعد دیدیم که می‌توان از این ظرفیت بیشتر استفاده کرد
اما فلسفه پرسش مهر چیست؟ مظفر پاسخ می‌دهد: ایجاد تحرک در دانش‌آموزان برای اندیشیدن در مورد مهمترین مسائل روز که توسط رییس جمهور در قالب سوال مطرح می‌شود؛ زیرا با مشارکت دانش آموزان و فکر کردن آنها به موضوع سوال، در حقیقت جامعه‌پذیری آنها و آشنایی‌شان با مسائل کشور بیشتر می‌شود و درس را با عمل اجتماعی‌شان تلفیق می‌کنند.
وی معتقد است طرح این موضوع از سوی فرد مسئول و نخبه‌ای مانند رییس جمهور، انگیزه بیشتر برای مشارکت بچه‌ها ایجاد می‌کند تا بیشتر فکر کنند و شور و نشاط و پویایی در آنها پیدا می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات با اشاره به اینکه در قبال پرسش رییس جمهور، همه به تکاپو می‌افتادند و پاسخ‌های خود را نگارش می‌کردند، گفت: چندین هزار نظر می‌رسید؛ این نظرها پالایش می‌شد و به بهترین آنها جایزه داده می‌دادند تا برای مشارکت در مسائل بعدی هم تشویق شوند.
معاون نظارت رییس مجلس شورای اسلامی به این سوال که آیا پرسش مهر در 21 سال گذشته توانست به اهداف اولیه خود برسد، چنین پاسخ می‌دهد: به نظرم اگر ما بودیم، آن را هدفمندتر می‌کردیم زیرا باید از این ظرفیت بزرگ استفاده‌های بسیار بیشتری کرد.
وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات ادامه می‌دهد: در ابتدا فقط ایجاد شور و نشاط برای مشارکت در مسائل اجتماعی مد نظر بود ولی بعد از آن اندیشیدیم که می‌توان از این ظرفیت بیشتر استفاده کرد؛ این گفتمان عمومی که در سراسر کشور در شهرها، روستاها، ده‌ها و قصبات انجام می‌شود، قابلیت آن را داشت که اولویت‌ها و ضرورت‌ها تشخیص داده شود و بتوان روی آن برنامه‌ریزی بیشتری کرد.
حاجی بابایی: پرهیز از روتین و اداری شدن پرسش مهر
حمیدرضا حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش دولت مهرورزی نیز که ایده پرسش مهر را ادامه دادند، معتقد است پرسش مهر، متمرکز کردن دانش‌آموزان بر یک ایده و کار اجتماعی است که بر اساس آن فکر و رقابت کنند و ایده‌های گوناگون از بین میلیون‌ها دانش‌آموز ارائه شود.
وی با بیان اینکه پرسش مهر یکی از کارهای تربیتی اجتماعی است که از سالها قبل وجود داشته و تا به امروز هم ادامه دارد، می‌افزاید: پرسش مهر کار بسیار خوبی است به شرط آنکه از آن به درستی استفاده و آن را سازماندهی کرد و فقط به صورت نمایشی و یک کار روتین اداری نباشد.
این نماینده کنونی مجلس به این سوال که جواب‌های ارسالی در زمان تصدی وی بر وزارت آموزش و پرورش چه سرنوشتی داشت، پاسخ می‌دهد: معاونت پرورشی آنها را ساماندهی و بررسی می‌کرد و به صورت یک گزارش کامل تقدیم رییس جمهور و وزارت آموزش و پرورش می‌شد و رییس جمهور هم با توجه به ایده‌های دانش آموزان استفاده لازم را از آنها می‌کرد.
وزیر آموزش و پرورش دولت مهرورزی البته توضیح می‌دهد برای طرح پرسش مهر اتاق فکری وجود نداشت و رییس جمهور خودش به آن می‌پرداخت.
زاهدی: شناخت ایده‌آل‌ها و آرمان‌های نسل جدید از نحوه پاسخ به پرسش مهر
به گزارش خانه ملت؛ محمدرضا زاهدی وزیر علوم دولت مهرورزی نیز با این توضیح که این مسائل در هیئت دولت بحث نمی‌شد و رییس جمهور با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش آن را مدیریت می‌کردند، درباره ایده پرسش مهر می‌گوید: وادار کردن دانش‌آموزان به تفکر در حوزه مسائل اجتماعی، مشارکت و مسئولیت‌پذیری آنها.
وی معتقد است اگر سوالات درست باشد و به نحو مطلوبی از بچه‌ها حمایت و پشتیبانی شود – که البته نباید به تشویق‌های مالی بسنده شود – این اهداف محقق خواهد شد.
شاید ایده‌های خامی در پاسخ بچه‌ها وجود داشته باشد ولی نشان می‌دهدایده‌آل‌ها، رؤیاها و آرمان‌های نسل جدید چیست
زاهدی پیشنهاد می‌دهد ایده‌های دانش‌آموزان جمع‌آوری شود و درون خود بچه‌ها اتاق فکر تشکیل داد. وی البته متذکر می‌شود شاید ایده‌های خامی داشته باشند ولی ارزشمند است زیرا نشان می‌دهد بچه‌های نسل جدید در چه عالمی سیر می‌کنند؛ ایده‌آل‌ها، رؤیاها و آرمان‌های آنها چیست و رفتارهای فعلی آنها بر چه اساسی است.
بطحایی: ایجاد روحیه کنجکاوی و پرسشگری
سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش دولت اعتدال نیز که سالها در این وزارتخانه فعالیت داشته، معتقد است یکی از مهمترین فواید طرح پرسش مهر این است که جامعه مخاطب، محیط اطراف خود را با دقت بیشتری ببینند و روحیه کنجکاوی و پرسشگری را در آنها ایجاد می‌کند.
وی می‌گوید: در سال گذشته 5 میلیون نفر اعم از دانش‌آموزان و اولیا و مربیان در این طرح شرکت کرده بودند و در جشنواره ارائه کارهای برتر پرسش مهر از مشاهده کارهای ارزشمندی که صورت گرفته بود، تعجب کردم.
وزیر آموزش و پرورش دولت کنونی تاکید می‌کند که پاسخ‌های ارسالی به طرح پرسش مهر اعم از مقاله‌ها یا کارهای ترسیمی کاملا مورد استفاده قرار می‌گیرد./